Fazy alkoholizmu

Zadzwoń teraz Zadzwoń: 503 126 416

Dzwonisz

Powiedz gdzie jesteś i co się dzieje

Przyjeżdża lekarz

Ten, którego zlokalizujemy najbliżej Ciebie

Pomagamy

Skutecznie i profesjonalnie

Nie jest dobrze… społeczeństwo polskie pije coraz więcej alkoholu, w ciągu ostatnich kilku lat statystyczne spożycie wzrosło z 7,6 na 9,4 litra na osobę w przeliczeniu na stuprocentowy alkohol. Niestety dotyczy to wszystkich grup społecznych, niezależnie od statusu majątkowego, wykształcenia czy wieku. Okazuje się, że nawet 30% kobiet w ciąży może sięgać po alkohol, a badania Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych informują, że  w 2015 roku, przyszło na świat ok. 9 tysięcy dzieci z zaburzeniami rozwojowymi powstałymi w wyniku kontaktu ciężarnej z alkoholem.

Etapy rozwoju uzależnienia od alkoholu

Jak widać mamy do czynienia z ogromnym problemem i zagrożeniem, zarówno w kontekście zdrowia, jak i kosztów społecznych. Warto w tym miejscu podkreślić, że alkoholizm nie jest chorobą, która pojawia się nagle z pełnym spektrum objawów. Można wyróżnić pewne etapy, fazy choroby alkoholowej i, co szczególnie istotne, na każdym z nich można rozpocząć walkę z nałogiem. Oczywiście im dłużej trwa uzależnienie, tym więcej jest objawów, a leczenie będzie zapewne trudniejsze oraz dłuższe. Twórcą teorii faz alkoholizmu jest amerykański lekarz Elvin Morton Jelinek, który wyróżnił 4 podstawowe fazy alkoholizmu oraz opisał określone symptomy ostrzegawcze, które w porę zauważone pomogłyby zatrzymać rozwój choroby alkoholowej i uzależnienia.

Picie piwa

Faza wstępna (prealkoholowa)

Choć jest to moment, w którym zdecydowanie łatwej byłoby zrezygnować z picia, mało kto na tym etapie dostrzega problem. Dotyczy to zarówno osoby pijącej, jak i jej otoczenia. Szczególnie, że w naszym kraju alkohol towarzyszy wielu sytuacjom. Tak naprawdę zachowania i objawy symptomatyczne dla tej fazy alkoholizmu są pozornie bardzo podobne do okazjonalnego sięgania po kieliszek. To, co najważniejsze rozgrywa się w głowie osoby pijącej i dotyczy jej podejścia do alkoholu. Dla przyszłego/potencjalnego alkoholika picie staje się coraz istotniejsze, nie towarzyszy spotkaniom czy imprezom, ale jest celem. Osoba narażona na alkoholizm odkrywa, że tylko trunek zapewnia jej odprężenie, poczucie pewności i lepszy nastrój, a więc pije nie tylko toasty, ale także na smutki, lęki, stresy i złość. W fazie wstępnej nie upija się jeszcze „do lustra”, w samotności, ale intensywnie szuka okazji do picia. Na tym etapie rozwija się coraz większa tolerancja na alkohol, co oznacza, że trzeba pić nie tylko częściej, ale i coraz więcej, aby osiągnąć stan upojenia. Faza prealkoholowa może trwać nawet kilka lat, bez wzbudzania jakichkolwiek podejrzeń czy niepokoju.

Faza początkowa (ostrzegawcza)

W tej fazie pojawiają się pewne sygnały, które są pierwszym poważnym ostrzeżeniem. Mogą je zauważyć zarówno osoby z otoczenia osoby pijącej, jak również potencjalny alkoholik. O wejściu w fazę początkową można mówić wraz z pierwszym „urwaniem filmu”, czyli palimpsestem. Jest to sytuacja, w której osoba pijąca ma swoistą przerwę w życiorysie. Co prawda pozostaje świadoma, przytomna, ale nie pamięta co się działo po upiciu się. W fazie początkowej „film urywa się” nawet po stosunkowo niewielkich ilościach alkoholu. Zarówno osoba zagrożona alkoholizmem, jak i jej otoczenie mogą coraz wyraźniej zidentyfikować objawy uzależnienia specyficzne dla fazy ostrzegawczej:

Niestety, mimo iż sygnały uzależnienia są już wyraźniejsze, pijący po mistrzowsku tłumaczy i usprawiedliwia się, zarówno przed sobą, jak i otoczeniem. Bagatelizuje problem typowym stwierdzeniem, że każdy ma prawo czasem się rozluźnić i wypić drinka czy lampkę wina. Ewentualne uwagi ze strony otoczenia traktuje jak atak i skutecznie zaprzecza konieczności skorzystania z profesjonalnej porady w poradni alkoholowej.

Faza krytyczna

Mimo dramatycznej nazwy nie jest to jeszcze najgorszy etap choroby alkoholowej. Niemniej jednak pojawiają się już zachowania i objawy, których naprawdę nie sposób nie dostrzec i nie wolno ich bagatelizować. W tej fazie alkoholizmu osoba uzależniona nie kontroluje już picia, jej życiem rządzi alkohol. Nie liczą się praca, rodzina, plany, obietnice składane sobie i innym. Alkoholik myśli głównie o tym kiedy, jak, gdzie i za co wypije. Już na pierwszy rzut oka widać problem alkoholowy, ponieważ osoba uzależniona coraz bardziej zaniedbuje swój wygląd, mieszkanie, zdrowie. Na tym etapie odczuwalne są już pierwsze fizyczne objawy nałogu, takie jak głód alkoholowy oraz spadek popędu seksualnego i problemy z potencją u mężczyzn. Co prawda mogą jeszcze zdarzać się krótkie okresy abstynencji, jednak z czasem jest ich coraz mniej i trwają krócej. Jednocześnie alkoholik nadal nie przyjmuje do wiadomości swojego uzależnienia i agresywnie reaguje na uwagi rodziny czy przyjaciół. W fazie krytycznej paradoksalnie nasilają się wyrzuty sumienia, dochodzi do nieracjonalnych zachowań, jak np. epizody zazdrości, agresji. Alkoholik stara się utrzymywać stężenie alkoholu we krwi, zaczyna się więc picie poranne. Na tym etapie spada i tak niska samoocena, a osoba uzależniona ma coraz silniejsze poczucie pustki i bezradności.

Faza przewlekła (chroniczna)

Jest to etap, w którym alkoholik odczuwa już tragiczne skutki picia, zarówno w sferze psychicznej, emocjonalnej, jak i czysto fizycznej (somatyczne). Przede wszystkim nie ma już miejsca na pozory i udawanie – życiem osoby uzależnionej rządzi alkohol. Praktycznie cały czas jest pod jego wpływem, picie zaczyna się rano i coraz częściej zdarzają się tzw. ciągi, czyli wielodniowe picie, po których ratunkiem bywa odtrucie alkoholowe. Niestety nawet w tak dramatycznym okresie, osoba uzależniona wraca do nałogu i to wielokrotnie. Najbardziej charakterystyczne objawy tej fazy alkoholizmu to:

Taki zespół objawów oraz stopniowo pogłębiające się uzależnienie prowadzą do wyczerpana organizmu, ciężkich chorób, w konsekwencji nawet do zgonu.

Alkoholizm można leczyć na każdym etapie

Jak widać choroba alkoholowa rozwija się podstępnie, ale też długo. Na każdym jej etapie można zdecydować się na leczenie w poradni alkoholowej, kluczem jest jednak uznanie problemu i pragnienie wyjścia z uzależnienia. Rozpoznanie alkoholizmu to kilka podstawowych kryteriów i czynników, które dość łatwo dostrzec u siebie czy też osoby zagrożonej nałogiem:

Pamiętajmy jednak, że zawsze można rozpocząć leczenie i wychodzenie z nałogu. Poradnie alkoholowe są przygotowane na pracę z osobami uzależnionymi w każdej fazie choroby alkoholowej. Po odtruciu alkoholowym, które jest niezbędnym warunkiem rozpoczęcia leczenia, rozpoczyna się kompleksowa terapia obejmująca m.in. esperal, blokery, leczenie wspomagające abstynencję, psychoterapię.